راهنمای کامل سایز و رنگ آنژیوکت

سایز و رنگ آنژیوکت یکی از اطلاعات کلیدی در محیط‌­های درمانی و اورژانسی است. انتخاب درست گیج و شناخت رنگ‌­بندی انواع آنژیوکت‌­ می‌تواند تأثیر زیادی در ایمنی و سرعت عملکرد پرسنل پزشکی داشته باشد. در این مقاله جدول کامل سایزبندی و رنگ آنژیوکت‌­ها را همراه با راهنمای انتخاب درست، به زبان ساده ارائه داده‌­ایم.

اگر علاقه‌مند به یادگیری بیشتر درباره مفاهیم تخصصی و نکات کاربردی در حوزه سلامت و تجهیزات پزشکی هستید، پیشنهاد می‌کنیم به بخش «وبلاگ دیپو» مراجعه کنید. مطالب این بخش به زبان ساده و دقیق نوشته شده‌اند.

مقدمه

آنژیوکت (Angiocath) یکی از پرکاربردترین ابزارها در بیمارستان، اورژانس و واحدهای مراقبت ویژه است. این وسیله به منظور تزریق دارو، مایعات، خون یا گرفتن نمونه، به‌صورت مستقیم وارد ورید محیطی می‌شود. آنژیوکت‌­ها در رنگ‌­ها و اندازه‌­های مختلف عرضه می‌­شوند و هر رنگ، نشان‌­دهنده‌ٔ یک سایز مشخص (بر اساس واحد گیج – Gauge) است.

شناخت سایز و رنگ آنژیوکت نه‌تنها برای دانشجویان پزشکی و پرستاری، بلکه برای تمام کادر درمانی اهمیت دارد. این اطلاعات به انتخاب سریع‌­تر و صحیح‌­تر کمک می‌کند و از بروز خطاهای رایج هنگام کار با آنژیوکت جلوگیری می‌نماید.

اگر دنبال اطلاعات دقیق درباره سایز مناسب سوزن اسپاینال و جدول رنگ‎‌بندی آن هستنید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «سایزبندی سوزن اسپاینال» را نیز ببینید.

آنژیوکت چیست؟

آنژیوکت یا کاتتر وریدی محیطی (Peripheral IV Catheter)، یک لوله باریک، انعطاف‌پذیر و کوتاه است که داخل یک رگ محیطی (معمولاً در دست یا بازو) قرار می‌گیرد. این وسیله برای تزریق مایعات، داروها، سرم یا فرآورده‌های خونی استفاده می‌شود و امکان دسترسی سریع به جریان خون بیمار را فراهم می‌­کند.

آنژیوکت معمولاً از دو بخش تشکیل شده:

1. سوزن فلزی برای ورود به ورید
2. کاتتر پلاستیکی انعطاف‌پذیر که در رگ باقی می‌ماند

سایز آنژیوکت‌ها با واحد “گیج (G)” مشخص می‌­شود. عدد گیج کمتر، نشان‌­دهنده قطر بیشتر سوزن آنژیوکت و عبور حجم بالاتری از مایعات است. رنگ بدنه آنژیوکت نیز استاندارد بوده و به‌صورت بین‌المللی با سایز آن هماهنگ است. در ادامه، جدول کامل سایزبندی و رنگ‌بندی آنژیوکت‌­ها را مشاهده می‌کنید.

جدول رنگ و سایز آنژیوکت

آنژیوکت‌ها در سایزهای مختلفی تولید می‌شوند که هر سایز با یک رنگ خاص مشخص شده است. این رنگ‌بندی به انتخاب سریع و بی‌خطای سایز مناسب در شرایط بالینی کمک می‌کند. در انتخاب سایز آنژیوکت، باید به عواملی مانند سن بیمار، وضعیت ورید، نوع دارو یا مایعی که تزریق می‌شود و فوریت درمان توجه کرد.

جدول زیر شامل اطلاعات استاندارد مربوط به سایز، رنگ، گیج (Gauge) و قطر خارجی آنژیوکت‌هاست:

راهنمای انتخاب سایز آنژیوکت بر اساس سن و کاربرد

انتخاب سایز مناسب آنژیوکت به چند عامل مهم بستگی دارد:

سن بیمار:

نوزادان نارس و کم‌وزن: سایز 26G یا 24G (رنگ بنفش یا زرد)

نوزادان و کودکان: سایز 24G یا 22G (زرد و آبی)

بزرگسالان با ورید معمولی: سایز 20G یا 18G (صورتی و سبز)

در شرایط اورژانسی یا شوک: سایز بزرگ‌تر مانند 16G یا 14G (خاکستری و نارنجی) برای انتقال سریع مایعات

کاربرد استفاده:

تزریق دارو و مایعات عمومی: 20G (صورتی)

تزریق خون یا انتقال حجم بالا: 18G یا 16G (سبز یا خاکستری)

کودکان و بیماران با ورید شکننده: 22G یا کوچک‌تر

اورژانس و CPR: همیشه از بزرگ‌ترین سایز ممکن استفاده می‌شود

برای مشاهده جداول استاندارد مرجع‌های بین‌المللی، می‌توانید به PubMed مراجعه کنید.

سوالات متداول درباره رنگ و سایز آنژیوکت

آنژیوکت چند نوع دارد و کدام رایج‌تر است؟

همه آنژیوکت‌ها از نظر ساختار کلی مشابه‌اند اما در سایز و رنگ با هم تفاوت دارند. رایج‌ترین نوع در بزرگسالان آنژیوکت صورتی (20G) است.

آیا می‌توان از آنژیوکت کوچک برای تزریق خون استفاده کرد؟

خیر. برای تزریق خون، بهتر است از سایزهای 18G یا بزرگ‌تر استفاده شود تا از همولیز جلوگیری شود.

عدد گیج آنژیوکت به چه معناست؟

گیج (G) واحد اندازه‌گیری قطر داخلی سوزن است. هرچه عدد گیج کمتر باشد، قطر آنژیوکت بیشتر و سرعت جریان بالاتر است.

از کجا بفهمیم کدام سایز آنژیوکت مناسب بیمار است؟

انتخاب بستگی به ورید بیمار، وضعیت بالینی و هدف درمان دارد. راهنمای این مقاله به شما کمک می‌کند تصمیم بهتری بگیرید.

اگر علاقه‌مند به آشنایی با دستگاه پالس اکسی‌متر هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «پالس اکسی‌متر چیست و چگونه کار می‌کند؟» را بخوانید.