سایز سوزن اسپاینال و جدول رنگ‌ها

سایزبندی سوزن اسپاینال یکی از موضوعات پایه اما بسیار مهم در اجرای بی‌حسی نخاعی است. آشنایی با گیج‌های مختلف، رنگ هر سوزن و تفاوت نوک‌ها می‌تواند به انتخاب ایمن‌تر و دقیق‌تر کمک کند. در این مقاله، انواع سایز سوزن اسپاینال، رنگ‌بندی استاندارد و کاربرد هرکدام را به‌صورت کامل بررسی کرده‌ایم.

برای مشاهده جدول رنگ و سایزبندی دقیق آنژیوکت‌ها، مقاله «سایز و رنگ آنژیوکت + راهنمای انتخاب» را بخوانید.

مقدمه

سوزن اسپاینال یکی از ابزارهای کلیدی در تکنیک‌های بی‌حسی ناحیه‌ای (به‌ویژه spinal anesthesia) است که در اتاق عمل، زایمان و بسیاری از اقدامات بی‌دردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتخاب صحیح سایز این سوزن تأثیر زیادی در میزان موفقیت، راحتی بیمار و پیشگیری از عوارض احتمالی مانند سردرد پس از بی‌حسی دارد.

سایز سوزن اسپاینال معمولاً با گیج (gauge) شناخته می‌شود و هر گیج رنگ خاص خود را دارد. در ادامه با انواع گیج، تفاوت نوک‌ها (Quincke، Pencil Point و Whitacre) و کاربردهای رایج آن‌ها آشنا خواهید شد.

ممکن است مقاله «سایز لوله تراشه بزرگسال و کودک + جدول» برایتان مفید باشد.

سوزن اسپاینال چیست؟

سوزن اسپاینال ابزاری باریک، بلند و استریل است که برای تزریق دارو مستقیماً به فضای زیر عنکبوتیه (Subarachnoid Space) نخاع استفاده می‌شود. این نوع بی‌حسی باعث بلوک حسی و حرکتی در نواحی پایین‌تر از محل تزریق می‌شود و در بسیاری از اعمال جراحی ناحیه شکم، لگن و اندام تحتانی به کار می‌رود.

طول، قطر (گیج)، نوع نوک سوزن و حتی شکل دسته سوزن‌ها ممکن است بر اساس سن بیمار، نوع عمل جراحی یا سیاست بیمارستانی متفاوت باشد. شناخت دقیق این تنوع‌ها به پرسنل درمانی کمک می‌کند تا انتخاب بهینه‌تری داشته باشند.

برای آشنایی با اجزای سوزن اسپاینال و نحوه عملکرد آن، مقاله «سوزن اسپاینال چیست؟» را بخوانید.

جدول سایز و رنگ سوزن اسپاینال

در انتخاب سوزن اسپاینال، دو عامل اصلی مورد توجه است: قطر سوزن که با «گیج (G)» نشان داده می‌شود و رنگ بدنه که نشانگر سایز سوزن است. در جدول‌های سایز سوزن اسپاینال از واحد Gauge (گیج) برای توصیف ضخامت سوزن استفاده می‌شود. نکتهٔ مهم این است که عدد گیج هرچه کمتر باشد، سوزن ضخیم‌تر است. مثلاً سوزن گیج 22 ضخیم‌تر از سوزن گیج 25 است.

این سیستم استاندارد معمولاً در سوزن‌های پزشکی استفاده می‌شود و گاهی باعث سردرگمی کاربران تازه‌کار می‌شود. رنگ‌ها بر اساس استاندارد جهانی ISO تعیین شده‌اند و به کادر درمان کمک می‌کنند تا در محیط بالینی سریع‌تر و دقیق‌تر انتخاب کنند. در جدول زیر، متداول‌ترین سایزهای سوزن اسپاینال به همراه رنگ آن‌ها آمده است:

برای مشاهده جدول استاندارد سایز لوله تراشه و مرجع‌های بین‌المللی، می‌توانید به Guidelines from AARC یا PubMed مراجعه کنید.

انواع نوک سوزن اسپاینال و تفاوت آن‌ها

سوزن‌های اسپاینال بر اساس شکل نوک، به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند. نوع نوک سوزن تأثیر زیادی در راحتی ورود، میزان آسیب به بافت و احتمال بروز عوارض دارد.

Quincke (کینک): نوک برنده دارد و کلاسیک‌ترین مدل است. احتمال پارگی دورا و سردرد بعد از بی‌حسی در آن بالاتر است.

Pencil Point (مدادی) / Whitacre / Sprotte: نوک غیر برنده دارد و از طریق جدا کردن تارهای بافت وارد می‌شود، نه برش آن‌ها. این نوع طراحی خطر PDPH را کاهش می‌دهد و برای بیماران زایمانی یا حساس توصیه می‌شود.

Mini Quincke: نسخه نازک‌تر سوزن‌های Quincke برای کاهش تروما.

برای بسیاری از مراکز درمانی، سوزن‌های Pencil Point به عنوان گزینه استاندارد برای بی‌حسی نخاعی بدون عارضه در نظر گرفته می‌شوند.

راهنمای انتخاب سایز سوزن اسپاینال

انتخاب سایز سوزن اسپاینال به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها آمده‌اند:

بزرگسالان

در بیشتر اعمال جراحی، سایز 25G یا 26G با نوک Pencil Point توصیه می‌شود.

اگر اپراتور تازه‌کار باشد یا شرایط خاصی وجود داشته باشد، 23G انتخاب راحت‌تری است.

کودکان و نوزادان

برای کودکان، سوزن‌های 27G یا 26G ترجیح داده می‌شوند.

طول سوزن باید بر اساس وزن و سن کودک انتخاب شود.

شرایط خاص

در بیماران با احتمال بالای سردرد بعد از بی‌حسی، انتخاب سوزن با نوک مدادی و گیج بالا (مثلاً 26 یا 27) اولویت دارد.

در شرایط اورژانسی یا دشوار، ممکن است از سوزن‌هایی با گیج پایین‌تر (22 یا 23) برای سهولت کار استفاده شود.

برای مشاهده‌ی محصولات و مقالات بیشتر در زمینه تجهیزات بیهوشی، به «صفحه اصلی دیپو» مراجعه کنید.

سوالات متداول درباره سایز سوزن اسپاینال

سوزن اسپاینال چند نوع دارد؟

سوزن‌های اسپاینال از نظر نوک به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: Quincke (برنده) و Pencil Point (غیر برنده) مانند Whitacre و Sprotte. هر نوع برای شرایط خاصی مناسب است.

تفاوت بین سوزن ۲۵G و ۲۷G در چیست؟

سوزن ۲۷G نازک‌تر است و احتمال سردرد پس از بی‌حسی را کاهش می‌دهد، اما ورود آن ممکن است دشوارتر باشد. سوزن ۲۵G تعادلی بین سهولت کار و کاهش عوارض دارد.

رنگ سوزن اسپاینال نشانه چیست؟

رنگ بدنه سوزن اسپاینال مطابق استاندارد جهانی ISO است و نشان‌دهنده گیج (سایز) آن است. این کد رنگی به تشخیص سریع سایز کمک می‌کند.

برای بیماران زایمانی از چه نوع سوزنی استفاده می‌شود؟

سوزن‌های Pencil Point با سایز ۲۵G تا ۲۷G برای کاهش خطر سردرد پس از بی‌حسی در زایمان ترجیح داده می‌شوند.

چه عواملی در انتخاب سایز سوزن اسپاینال مهم هستند؟

وضعیت بیمار، وزن و سن، تجربه اپراتور، و نوع عمل جراحی یا بی‌حسی از مهم‌ترین عوامل انتخاب سایز مناسب هستند.